zondag 23 juni 2013

TURKSE PASTA...........DAT IS ANDERE KOEK!

Met de indrukken van de prachtige valleien vers in ons geheugen, stappen we weer op de fiets. Na wat kleine opstartproblemen hobbelt het slechte wegdek weer onder onze banden door. Niet wetende wat ons deze dag gaat brengen, fietsen we na Avanos over glooiende heuvels in de richting van Yozgat. Het klimmen gaat geleidelijk en is goed te doen. Zo ver als het oog reikt, zien we goudgele graanvelden met af en toe een tijdelijk tentenkamp voor de seizoensarbeiders die het land bewerken. Om 16:30 uur zijn we toe aan een kopje thee en gaan in het dorpje Kuylukisla opzoek naar de moskee. De dorpen in dit deel van Turkije zijn kleiner en hebben totaal geen voorzieningen meer. Hier zijn we dan ook aangewezen op de eigen voorraad en de Turkse gastvrijheid!  Als we bij de moskee aankomen, zitten alle mannen uit het dorpje op een bankje geduldig in afwachting van de Imam die oproept tot gebed. Op onze vraag; "......Merhaba, iyi günler, cay var?" (Hallo, goedenmiddag, is er thee ?) Voelt Ali, een voormalig gastarbeider uit Frankfurt, zich geroepen. "....nee er is geen thee" maar als we even willen wachten tot na het gebed dan kunnen we wel Ali mee. Zo gezegd, zo gedaan. Voordat hij in gebed gaat, belt hij zijn vrouw Hava om alvast thee te zetten voor twee Nederlandse gasten met de fiets. Dat is namelijk wel de rolverdeling hier, de mannen zijn gul met het uitnodigen, terwijl de vrouwen (vaak op de achtergrond) de gastvrijheid in daden omzetten. Wij wachten twintig minuten buiten en zijn ons ervan bewust dat er vandaag waarschijnlijk geen kilometer meer gefietst gaat worden. Ali loopt tijdens het gebed de kantjes er vanaf, hij staat als eerste weer op de stoep. We volgen hem naar het huis van zijn zwager en schoonzus, waar zijn vrouw ook is. De kleinkinderen van zijn zwager hebben drie maanden vakantie en zijn gisteren uit Ankara overgekomen. De ouders moeten gewoon werken. De oplossing is hier vrij simpel, de kleinkinderen blijven al die tijd bij opa en oma wonen. De gemiddelde leeftijd in de dorpjes schiet 's zomers tijdelijk naar beneden met al die kinderen. De thee is klaar en de barbeque staat inmiddels aan. We zullen wel honger hebben van al dat gefiets! (de teller blijft vandaag steken op 38,72 km) Het water loopt ons in de mond met die heerlijk geurende kippetjes op de barbeque. De drie jongetjes zijn aan het crossen op hun fiets. Het kleinste fietsje heeft een lekke band en Robin pakt zijn gereedschap en gaat er na de thee mee aan de slag, terwijl Christel de eerste kippeboutjes naar binnen werkt. ......Ja, ook bij ons is er een duidelijke rolverdeling! Uiteindelijk krijgen alle kettingen een smeerbeurt, worden de remmen goed afgesteld, banden opgepompt en zijwieltjes geborgd. De lekke binnenband is in goede staat en onder grote belangstelling zo weer geplakt. De kleinste van de drie is erg ongeduldig en roept steeds "abi, abi... bitti?" (...vriend, vriend ...ben je al klaar?) Na de overdadige maaltijd gaan we voor thee en het opkomende slechte weer op de veranda voor het huis zitten. Het is een kast van een woning, zoals zovelen in dit kleine dorp, gebouwd op of tussen de overblijfselen van pittoreske stenen huisjes met fraaie gevelornamenten. Er is hier geen school meer en de dokter komt alleen op vrijdag langs. In de winter loopt het dorp praktisch leeg en vertrekken ze allen naar hun kinderen in de grote steden of hun huis in het buitenland. Ali heeft 34 jaar als douanier op de luchthaven van Frankfurt gewerkt. Zijn vier kinderen wonen in Duitsland. Het wordt al laat en er is natuurlijk geen sprake meer van kamperen in de tent! Nadat we gezamenlijk het laatste nieuws over de opstanden in het land bekijken, gaan we om 22:00 uur met Ali en Hava mee naar hun huis. We krijgen de gebedsruimte met twee slaapbanken aangeboden en kunnen zelfs nog even douchen voor het slapen gaan. 

Tijdens het ontbijt wijst Ali ons op de thermaal baden in het plaatsje Kozakli, zo'n 45 kilometer verderop. Een mooie dagafstand fietsen van hier. We pakken de beklimming van gisteren weer op. Tegen de middag komt de weersvoorspelling dan toch uit. We kunnen de regen niet meer ontwijken en fietsen goed ingepakt stug door. We hebben net als gisteren last van de alsmaar aanwezige noorderwind. Kozakli dankt zijn bestaan aan de warme, helende bronnen en we kunnen uit wel tien verschillende thermaal hotels kiezen! Dat is dan ook meteen een onderdeel van het Turkse ondernemersschap dat wij niet begrijpen. Als er ergens geld mee wordt verdiend, dan wil iedereen een stukje van de taart. Op zich een vrij logische gedachte! Als je dan de marktwerking van vraag en aanbod er oplos laat, valt er nog bar weinig te verdienen. Ze concureren elkaar het graf in. Op dit moment zijn ze zelfs nog een spik splinter nieuw en hypermodern ***** hotel aan het bouwen. Je ziet dit principe eigenlijk overal bij de winkels, kantoren en banken. Hetzelfde aanbod naast elkaar in dezelfde straat. Nou ja, onze kamer is mooi, het buffet is in orde, we kunnen lekker zwemmen en naar de sauna en we werken aan een nieuw verhaal voor het blog in het uitgestorven Dadak hotel.

De uitgestippelde route is een kaarsrechte lijn over de kaart naar het noorden, maar de weg waar we op fietsen is alles behalve vlak. Het landschap ligt hier op een gemiddelde hoogte van 1000 meter. We hebben afwisselend slecht asfalt en betere grindwegen over rollende heuvels via de dorpjes Karasenir, Basköy, Kuzayca, Tahiroglu en Konakli naar het "stadje" Sefaatli. Hier komen we met een soepje, kipdöner, salade en een koud colaatje weer op krachten. De combinatie van het klimmen in de hitte en de eeuwige noorderwind maakt het zwaar voor lijf en leden. Na 55 kilometer en 802 hoogtemeters stellen we in het boerengehucht Kizilkoca (266 inwoners) de vraag die vele deuren voor ons opent in Turkije.... cay var? .......Één van de vier mannetjes zittend op de boomstam voor een schuurtje wijst op onze thermoskan en verdwijnt ermee uit het zicht. Wij blijven met de rest van de nieuwsgierigen achter en worden grondig ondervraagd nu we er toch zijn! ...waar of we vandaag heen gaan? (Wat ons betreft geen meter verder, maar dat weten zij nog niet!) "Misschien Yozgat, misschien ook niet;" "..Oh dat is maar 30 kilometer, niet zo ver meer!" Voor ons vandaag echter onbereikbaar. De rug en knieën van Robin schreeuwen om rust en de moraal van Christel heeft een deukje opgelopen met al die wind. Of er plekje is voor onze tent? Ihlan de theeman is inmiddels terug en wijst op de muur waarachter hij woont. We genieten van de thee en wachten rustig af op wat komen gaat. Er verzamelen zich steeds meer nieuwsgierige mensen die huiswaarts keren na een lange dag werken op het land. Er wordt om ons heen druk gebeld, kamperen in een tent kan natuurlijk niet! Er is waarschijnlijk ergens wel een kamertje beschikbaar voor ons. Een jonge gozer op z'n brommer weet wel iets voor vijftig euro. Wij zeggen prima, als er ook een zwembad, masseur, ontbijt en wifi aanwezig is! Er is geen onderling overleg tussen de bellers, maar het doel is hetzelfde, de sleutel van het schuurtje met de boomstam! Tien telefoontjes en een paar kopjes thee later, arriveren twee mannen in een auto met de sleutel. Het is Kenan de burgemeester met de dorpsaannemer. Het schuurtje blijkt het kantoor van de burgemeester. Terwijl wij binnen opnieuw thee drinken, gaat onze aanwezigheid van mond op mond door het dorp. Kenan heeft een neef in Wenen en spreekt goed Duits. Hij wil graag weten wat wij van Turkije, de Turken, de Islam en de politiek vinden. We krijgen de sleutel van zijn kantoortje en wandelen samen naar de moskee in het dorp, waar we naar de wc kunnen. De moskee is het belangrijkste bouwwerk van een dorp en wordt door de hele gemeenschap netjes onderhouden. Men bouwt op dit moment aan een nieuwe overkapping  en morgen wordt er beton gestort. .....Of wij als bouwkundig ingenieur even willen uitrekenen hoeveel kuub er besteld moet worden. Het is een L-vormige oppervlakte en met grote passen meten we de lengte. Over de dikte is wat discussie moet het nou 10, 15, of 20 cm dik? Er zal ook beton tussen de grote keien van de onderlaag lopen. Uiteindelijk bestelt de burgemeester met onze goedkeuring 12 kuub, precies één vracht. Als er toch te weinig is maken ze de rest wel met de hand bij! Dat er volgens ons niet goed naar het afschot is gekeken en de randkist niet deugd, wordt simpel weggewuifd. Weer terug bij "ons huis" staan er vijf jongeren te wachten, ze willen graag Engels met ons praten. Ook weer veel vragen, dit keer over voetbal, fietsen en wat we weten van de Turkse geschiedenis. Tegelijkertijd stellen de oude mannetjes hun vragen in het Turks en de burgemeester gaat lekker verder in het Duits. Het is dus heel wat heen en weer schakelen in drie talen. Als ze vragen wat we eten, leggen we uit dat we op fietsdagen spaghetti (als je hier pasta zegt, heb je het over koekjes en gebakjes) met saus eten en dat we dat vanavond ook zullen doen. Ilhan (62) schudt zijn hoofd en nodigt ons vanavond uit, dus weer geen pasta! (.... euh ik bedoel spaghetti.) Binnen worden we verwelkomt door zijn vrouw Hava (55). Op de bank zitten twee stokoude vrouwtjes, het zijn Aynse, de moeder van Ilhan, zij is 80 en Pempe, de oma van Hava is inmiddels 103!! Tijdens het eten blijven de oudjes op de bank zitten. Er wordt een klaptafeltje naar binnen gebracht (normaal hebben ze geen tafel, speciaal voor gasten gaan ze wel aan tafel eten) wij eten samen met Ilhan rijk gevulde tomatensoep, brood, salade en.......Spagetti (pasta dus) Als toetje heerlijk zoete watermeloen. Hava eet niet mee, zij loopt druk heen en weer van de keuken naar de kamer en verdwijnt tussendoor nog een tijdje in de gebedskamer om te bidden. Vrouwen bidden altijd thuis en mannen gaan naar de moskee. Als wij klaar zijn en aan de thee zitten, komt Hava er wel bij zitten en eet de restjes op! Deze mensen spreken alleen Turks, maar doordat ze erg vrolijk en nieuwsgierig zijn, verloopt het gesprek leuker en levendiger dan de twee dagen ervoor bij Ali die in Duitsland heeft gewerkt. Als er iemand Duits, Engels of Frans spreekt, dan worden de overige aanwezigen niet bij het gesprek betrokken en dat is erg jammer. Wij leren iedere dag weer nieuwe woorden en met gebaren en de offline vertaal app engels-turks komen we heel ver. Veel Turken complimenteren ons al met onze Turkse taalvaardigheid. Aan Pempe, die vraagt waar onze auto is, wordt uitgelegd dat we op de fiets zijn. Deze mensen staan met de zon op en gaan ermee naar bed. Hava melkt twee keer per dag de koeien; om vijf uur 's morgens en om zeven uur 's avonds. Het is erg gezellig en om 22:00 brengt Ilhan ons naar ons huis. Hij zal morgen op de deur kloppen om ons om 8:00 te wekken voor het ontbijt. We vallen direct in slaap op de keiharde bank van de burgemeester. We zijn vroeg wakker door de oproep voor het gebed, dus voordat Ilhan komt, hebben wij de fietsen al opgepakt. We krijgen uitgebreid ontbijt, met gebakken aardappels. Pempe kruipt ook uit bed en neemt weer plaats op de bank voor het raam, vitrage wat opzij zodat ze kan zien wat er buiten gebeurt. Ilhan en Hava vragen wanneer we hun weer komen bezoeken? De volgende keer is onze hele familie ook van harte welkom. Ze vinden het maar raar dat we onze ouders en zussen in Nederland achterlaten terwijl wij een half jaar met de fiets reizen. We versieren de suikerpot met oer Hollandse plakplaatjes en beloven de foto's te sturen.

Na al die Turkse gezelligheid nemen we een paar dagen rust en tijd voor onszelf op de camping in het plaatsje Bogazkale. We bevinden ons hier midden tussen de overblijfselen van het eens zo machtige Hittitische rijk dat leefde vanaf 2000 voor Christus. Wij hebben vanuit ons tentje uitzicht op de overblijfselen van de hoofdstad Hattusa. Door het tekenen van het eerste vredesverdrag ter wereld in 1269 voor Christus met het Egypte uit de tijd van farao Ramses ll, heeft dit stukje Turkije een plaats in de wereldgeschiedenis gekregen. Hattusa is gebouwd op een kale heuvel vanuit strategisch oogpunt. Van de ooit zo imposante stad van de goden zijn nu vooral de fundamenten van de bouwwerken nog te zien. Wij wandelen de steile, zes kilometerlange klinkerweg in de brandende zon, waar anderen in de auto of per bus het rondje doen! Onderweg komen we langs de leeuwen- en koningspoort, zien een halve sphinx en lopen door een meer dan 3500 jaar oude tunnel! Het twee kilometer verderop gelegen Yazilikaya is kleinschalig, maar mooi om te zien. Hier zijn meerdere godsbeelden in de rotswanden uitgehakt en ze vormen samen een openlucht tempel. Voor de Hittiten die geloofden in goden met menselijke trekjes en natuurlijke krachten een heilige plaats. De opgravingen bij het 35 kilometer verderop gelegen dorpje Alacahöyük zijn interessanter. Er zijn hier meerdere ongeschonden graven blootgelegd. Uit de gevonden voorwerpen van brons, aardewerk en goud valt op te maken dat deze beschaving welvarend en hoog ontwikkeld moet zijn geweest. Het terrein is overwoekerd met gras en prachtige bloemen, het bijbehorende museum is klein en informatief. We doen het twee dagen later allemaal nog eens dunnetjes over in het mooi verzorgde en interactieve museum in Corum. Tijdens ons bezoek aan dit museum zien we dat het mooie gebouw veelvuldig wordt gebruikt voor trouwreportages, of afstudeer foto's. Binnen het uur dat wij er rondlopen, zien wij drie bruidspaartjes komen en gaan. Niet zo gek, aangezien de smeedijzeren hekwerken zijn voorzien van hartjes!

En morgen...? Morgen blijven we nog een dagje relaxen in Corum.


Iedere dag dreigende onweerswolken door de broeiende hitte....
 Tentenkamp van seizoensarbeiders op het land.
We zijn te gast bij Ali, Hava en familie in Kuylukisla.....
Abi en de tweelingbroers vinden de tablet met foto's zeeeer interessant!
Rustig klimmen op weg naar Topakli.
Ook de weg is een lappendeken en past naadloos in de omgeving.
Onderweg naar Topakli....
Net voor Kozakli barst de onweersbui los.
In Kozakli kiezen we voor luxe in het uitgestorven Dadak thermal..!!
Prachtig goudgeel graan bij ons vertrek uit Kozakli.
In Karasenir ademt het dorpje het boerenleven.
Inwoners van Karasenir....
Veel tegenwind in de grote leegte tussen de dorpjes op weg naar Sefaatli.
Mooi gravelweggetje....
We maken veel vervelende, maar noodzakelijke hoogtemeters.
heerlijk rustig fietsen hier!
Gelukkig gaat het ook weer naar beneden.
In Kizilkoca gooien we de handdoek in de ring en vragen om thee.
Burgermeester Kenan ontvangt ons hartelijk in zijn kantoortje...
Onder toezicht van de imam,  burgemeester en de aannemer komen we op 12 kuub!
Heerlijk eten bij Ihlan en Hava thuis.
De 103 jaar oude Pempe zit de hele dag op de bank voor het raam.
"Ons huisje" voor de nacht, het kantoor van Kenan de burgemeester!
Even voor Yozgat snijden we een stukje af over een onverhard karrenspoor...
Christel checkt met onze GPS of dit wel zo'n een goed idee is!
prachtig op en neer fietsen tussen Yozgat en Bogazkale.
Uitzicht op Hattusa vanaf de camping.
Robin voor de leeuwenpoort van Hattusa...
Overblijfselen van de Sphinxpoort.....
Mooi bewaarde 3000 jaar oude rots afbeelding bij Yazilikaya.
Klok gave potten uit een graf bij Alacahöyük.
Herten, stieren en zonnestralen zijn veel gebruikte symbolen in de koningsgraven bij Alcahöyük.
De twee koppige adelaar aan de zijkant van de sphinxpoort.
De sphinxpoort net voordat het begint te hozen...
Mooie rustige fietsroute op weg naar Corum.
De laatste klim voordat we in de vallei naar Corum afdalen (van 1250>800 meter hoogte!)
Deze uitnodiging voor de lunch kwam precies optijd....
De burgemeester van het plaatsje Teslim met zijn zus, die ons spontaan uitnodigen!!
Er is weinig tijd voor beleefdheden, er is veel werk te doen. 20 minuten later zitten we weer op de fiets.
Het museum van Corum is een mooie foto locatie.
Iedere zaterdag en zondag zien (of horen....) wij in Turkije wel ergens een bruidsoptocht.